اتیل استات (Ethyl Acetate) چیست؟

اتیل استات یک ترکیب استر ارگانیک با فرمول مولکولی C4H8O2 (CH3COOCH2CH3) است. این ماده معمولا به عنوان یک حلال برای تمیز کردن، حذف رنگ و پوشش استفاده می‌شود. اتیل استات یک مایع بی‌رنگ و با بوی مشخص میوه است که معمولا این رایحه در چسب و لاک پاک‌کن‌ها شناخته شده است. این محصول بسیار قابل اشتعال است و دارای دمای فلش پوینت ۴- درجه سانتیگراد و درجه اشتعال پذیری ۳ است. در تمام حلال‌های آلی معمول (الکل‌ها، کتون‌ها، گلیکول‌ها، استرها) بسیار انحلال پذیر است، اما در آب کم محلول است. اتيل استات در دمای اتاق نسبتا فرار است و نقطه جوش ۷۷ درجه سانتيگراد (۱۷۱ درجه فارنهایت) دارد. با توجه به این خصوصیت، می‌توان اتیل استات موجود در یک نمونه‌ را از طریق گرم کردن در حمام آب گرم و تهویه هوا با هوای فشرده خارج ساخت. این حلال جزو حلال های آپروتیک ( حلال آپروتیک حلالی است که اتم هیدروژن به اکسیژن یا نیتروژن متصل نشده است) و ناقطبی است.
کاربرد
اتیل استات یکی از پرکاربردترین مواد شیمیایی است که صنایع مختلف از آن استفاده می‌کنند. این ماده دو خاصیت مهم دارد. نخست اینکه به راحتی تبخیر می‌شود و دوم اینکه بوی خوبی دارد .در ادامه به چند مورد از کاربردهای این ماده اشاره خواهیم کرد:
1. حلال، پاک کننده و رقیق‌کننده
اولین کاربردی که اتیل استات دارد این است که یک حلال، پاک کننده و رقیق‌کننده منحصر به فرد است و برای پاک کردن مواد آرایشی مثل لاک ناخن یا تمیز کردن بُردهای الکترونیکی از آن‌ها استفاده می‌شود. یکی از بهترین رقیق‌کننده‌ها و حلال‌ها در صنعت چاپ، اتیل استات است.
2. عطرسازی
این ماده بوی بسیار خوب و دلچسبی دارد. صنعت عطر نیازمند چنین موادی است که بتواند از آن به جای اسانس میوه استفاده کند و عطر خود را با بوی طبیعی و با ماندگاری بسیار بالایی بسازد و روانه بازار کند.
3. مواد غذایی
از این ماده به عنوان اسانس و طعم‌دهنده در مواد غذایی یا برای کاهش کافئین قهوه و چای استفاده می‌شود. مسمومیت این ماده بسیار کم است و از نظر متخصصان در هنگام تخمیر مشروبات الکلی به صورت طبیعی ساخته می‌شود. از ماده اتیل استات برای تولید شیرینی‌ها هم استفاده می‌شود. در بیشتر مواقع از این ماده برای تولید آدامس، آب نبات، بستنی، کیک و غذاهای پخته استفاده می‌شود.
4. صنایع پوششی
اتیل استات به دلیل حلالیت و رقیق کنندگی بی‌نظیری که دارد در تولید پوشش‌های تینر و سلولز و لاک سلولز استات مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین در صنایع رنگ و رزین هم از این ماده به حلال کمک می‌گیرند. وقتی می‌خواهند چوبی که در مبلمان به کار رفته است را در برابر آسیب‌های مختلف محافظت و نگهداری کنند، باید یک پوشش محکم تهیه کنند. در فرمولاسیون پوشش این چوب از اتیل اتانوات کمک می‌گیرند.
5. صنایع کشاورزی
یکی از صنایع دیگری که از این ماده پرکاربرد استفاده می‌کند، صنعت کشاورزی است. در صنعت کشاورزی برای تولید علف‌کش‌ها از این ماده استفاده می‌شود. علف‌کش‌ها یکی از مهم‌ترین موادی هستند که کشاورزی مدرن از آن‌ها برای مبارزه با آفات استفاده می‌کند.
6. صنایع دارویی
صنایع دارویی هم از خواص اتیل استات بی‌بهره نمانده‌اند و از آن به عنوان یک حلال کمک می‌گیرند. فرآیند تغلیظ و خالص‌سازی آنتی بیوتیک‌ها، یکی از فرآیندهای مهمی است که با استفاده از اتیل استات انجام می‌شود.

ایزوپروپیل الکل (Isopropyl Alcohol) چیست؟

ایروپروپیل الکل مایعی است از خانواده الکل ها با فرمول C3H8O. این حلال شیمیایی بی رنگ است با بویی تند و قوی و به شدت قابل اشتعال می باشد. این ماده نقطه جوش پایینی دارد که منجر به تبخیر پذیری سریع آن با سرعت زیاد خواهد شد. ایزوپروپیل الکل در آب، اتانول، اتر و کلروفرم انحلال پذیر است. همچنین در اتیل سلولز، پلی وینیل بوتیرال، بسیاری از روغن ها، آلکالوئید ها و رزین های طبیعی قابل حل است. در محلول های دارای نمک نامحلول است. بر خلاف اتانول یا متانول، ایزوپروپانول را می توان از محلول های آبی با اضافه کردن یک نمک مانند کلرید سدیم، سولفات سدیم، و یا هرکدام از نمک های معدنی دیگر جدا نمود. طی این فرآیند ایزوپروپیل الکل در یک لایه مجزا روی محلول آب و نمک جدا می شود.
کاربرد
ایزو پروپیل الکل به عنوان یک محصول میانی از کاربرد وسیعی در صنایع مختلف برخوردار است. با این حال حوزه های کلان مصرف این ماده عمدتاً در چهار بخش کاربرد های حلالی، تولید مواد شیمیایی میانی، مصارف پزشکی و تولید استون تقسیم بندی می گردند.
کاربرد ایزوپروپانول به عنوان حلال طیف گسترده ای از محصولات را در بر می گیرد. اهم این موارد عبارتند از اسپری های مو، دارو های پاک کننده کف، واکس های کفش، حشره کش ها، روغن ها، شیشه پاک کن ها، واکس ها و پولیش ها، رنگ ها، مواد حشره کش و گندزدا ها، لوازم آرایشی، لوسیون ها، عطریات، شامپو ها، تمیزکننده های پوست، لاک ها، روغن های بچه و کرم پوست.
استفاده از ایزو پروپیل الکل در صنعت چاپ بسیار رایج است زیرا باعث کاهش دمای آب در دستگاه های چاپ می شود. همچنین به علت سرعت تبخیر بالا، موجب خشک شدن سریع سطوح چاپ شده می گردد.
خواض ضد باکتری ایزوپروپانول آن را به یک ضدعفونی کننده موثر برای تمیز کردن سطوح تبدیل می کند. به همین علت در بیمارستان و آزمایشگاه ها به عنوان ضدعفونی کردن سطوح، تصفیه کننده، مایع تمیز کننده دست و ماده ضد عفونی کننده پوست قبل از جراحی ها استفاده شود. همچنین به عنوان تمیز کننده زخم های جزئی استفاده می‌شود.
علاوه بر موارد ذکر شده می توان به موارد زیر نیز اشاره کرد:
– به عنوان حلال در برخی واکنش های شیمیایی و آزمایشات بیولوژیکی
– به عنوان حلال برای رزین و استر های سلولز
– به عنوان حلال به خصوص برای حل کردن روغن ها ،حلال برای روکش ها
– در فرآیند تخمیر

تیلوز (Tylose) چیست؟

تیلوز نوعی غلظت دهنده ی سلولزی به شکل پودر سفید از خانواده‌ی اترهای غیر یونی بوده که از سلولز طبیعی به دست می‌آید. این سلولز از گیاهان و تنه‌ی درختان مختلف حاصل شده و می‌توان گفت که تیلوز نوعی ماده‌ی طبیعی، غیر سمی و بی‌خطر است. این ماده قابلیت اشتعال پذیری بالایی داشته و در صورت اضافه شده به محلول‌های مختلف، باعث ایجاد ویسکوزیته در محصولات می‌گردد و دارای خواص چسبندگی، غلیظت دهندگی، امولسیون، سوسپانسیون (تعلیق) و پراکنده کنندگی دارد.
کاربرد
1. تولید محصولات آرایشی – بهداشتی
این ترکیب در محصولات مراقبت شخصی و لوازم بهداشتی مانند محصولات مراقبت از مو، مراقبت از پوست و بهداشت دهان و دندان استفاده می شود. در محصولات آرایشی مانند پودر، سایه چشم و ریمل مژه و ابرو نیز این ترکیب بکار می رود. این ماده باعث بهبود ثبات فوم اصلاح و چسبندگی کرم ها شده و به عنوان یک مکمل فیزیولوژیکی بی ضرر به دلیل حجم دهندگی، خواص تثبیت کننده و سازگاری بالا با دیگر مواد خام مانند سورفکتانت ها در تولید لوازم آرایشی کاربرد دارد.
2. در صنایع نفت و گاز
این ترکیب در صنعت نفت و گاز برای کاربردهای مختلف مانند اصلاح رئولوژی در مایعات حفاری و تکمیل چاه های نفت و گاز طبیعی استفاده می شود. این ماده با ویژگی هایی که دارد می تواند به افزایش میزان حفاری و افزایش تولید نفت کمک کرده و سازگاری خوبی با سایر مواد شیمیایی مورد استفاده دارد.
3. در سرامیک سازی
این ترکیب در صنایع سرامیک سازی در مخلوط اکستروژن متالورژی سرامیکی و پودر، به عنوان اصلاح رئولوژیک و نگهدارنده آب استفاده می شود. قدرت اتصال بالای آن نقش مهمی در خشک کردن داشته و با اکثر افزودنی های دیگر مانند دیسپرس کننده ها، پلاستیسایزر ها و سورفکتانت ها قابل اختلاط است.
4. در ساختمان سازی
این ماده برای لایه گذاری کاشی ها و همچنین به عنوان چسب و ترمیم قطعات در ساختمان سازی مورد استفاده قرار می گیرد.
5. کاربردهای چشمی
محلولهای هایپرملوز به عنوان یک جایگزین نیمه سنتتیک برای اشک چشم استفاده می شوند. ساختار مولکولی این داروها براساس یک ترکیب سلولوئیدی پایه بسیار محلول در آب است. گزارش شده است که ویژگی های سلولوییدی این ترکیب پس از حل شدن در آب ، به وضوح بینایی کمک می کند.
افزایش هیپروملوز منجر به طولانی شدن مدت زمان روانکاری در قرنیه می شود که از نظر تئوری منجر به کاهش تحریک چشم ، به ویژه در مناطق خشک ، خانه یا محیط کار می شود. ثابت شده است که محلول ۲٪ هیپروملوز در حین جراحی برای کمک به محافظت از قرنیه و حین جراحی اوربیت استفاده می شود.
6. مواد افزودنی / قرص
علاوه بر استفاده در مایعات چشمی، از هیپروملوز به عنوان ماده کمکی در فرمولاسیون قرص خوراکی و کپسول استفاده شده است، جایی که بسته به درجه به عنوان ماده آزاد کننده کنترل شده عمل می کند تا انتشار یک ترکیب دارویی در دستگاه گوارش را به تأخیر بیندازد. این ترکیب همچنین به عنوان اتصال دهنده و به عنوان جزئی از پوشش های قرص استفاده می شود.

دی اکسید تیتانیوم (TiO2)چیست؟

تیتانیوم دی اکسید از کنار هم قرار گرفتن و پیوند بین دو عنصر اکسیژن و یک عنصر تیتانیوم به وجود می آید به گونه ای که تیتانیوم در وسط قرار دارد و با دو عنصر اکسیژن پیوند دوگانه دارد.

دی اکسید تیتانیوم یک ترکیب معدنی سفید رنگ است که به دلیل ویژگی های غیر سمی، غیر فعال بودن از نظر شیمیایی و درخشان بودن کاربرد گسترده ای دارد و می تواند سفیدی و درخشندگی بسیاری از مواد را افزایش دهد.
این ماده در برابر حرارت پایدار و غیرقابل اشتعال است و حلالیت کمی دارد. دی اکسید تیتانیوم از تیتانیوم به دست می آید.
کاربرد
در رنگ:
تیتانیوم دی اکسید در تولید و ساخت انواع رنگ ها نیز استفاده می شود . حضور تیتانیوم دی اکسید در ساختار رنگ ها باعث دوام بیشتر رنگ و افزایش طول عمر رنگ بر روی سطوح می‌ شود. همچنین از کدر شدن رنگ به مرور زمان جلوگیری می کند.
در کرم و لوازم یهداشتی:
تیتانیوم دی اکسید همچون بتائین برای ساخت و تولید انواع لوازم آرایشی همچون انواع سایه های چشم ، انواع رژ گونه ها، ، پودرهای فشرده آرایشی ، کرم های گوناگون همچون کرم های ضد آفتاب و… مورد استفاده قرار می گیرد . حضور تیتانیوم دی اکسید در ساختار کرم ها و برخی از پودرهای آرایشی به روشن شدن پوست و از بین بردن لکه های پوستی کمک بسیار زیادی می‌ کند.
در مواد خوراکی:
تیتانیوم دی اکسید یک ماده غیرسمی و بی خطر برای انسان می باشد؛ به همین منظور از این ماده شیمیایی به عنوان یک افزودنی رنگ استفاده می شود و در طیف وسیعی از مواد غذایی و خوراکی ها از شیرینی ها تا پنیرهای فراوری شده استفاده می شود.
بیش از ۵۰ سال است که تولید کنندگان مواد غذایی برای زیباسازی و جلب مشتری بیش تر، از تیتان در مواد غذایی مختلف و اسنک‌های پر زرق و برق استفاده می کنند. تیتان در مواد غذایی به عنوان آنتی کیک عمل می کند و با ایجاد رنگ سفید طبیعی در انواع بستنی و روکش های کیک، کمک می کند تا این خوراکیها عالی و جذاب تر به نظر برسند.
در صابون و مصرف بهداشتی:
تیتانیوم دی اکسید و گوارگام در بسیاری از مواد بهداشتی همچون پاک کننده های آرایشی و بهداشتی، خمیر دندان های مختلف ، انواع صابون ها و… مورد استفاده قرار می گیرد.
در محصولات پلاستیکی:
تیتانیوم دی اکسید در ساخت انواع محصولات پلاستیکی و انواع محصولات پلاستیکی خودرو مورد استفاده قرار می گیرد . همچنین از این ماده شیمیایی برای ساخت و تولید انواع لاستیک ها نیز استفاده می شود.
کاتالیزور:
دی اکسید تیتانیوم در مقیاس نانو به عنوان ماده پشتیبانی برای کاربردهای کاتالیزوری استفاده می شود. عمده موارد استفاده آن در صنعت خودرو برای حذف انتشار گازهای مضر و در نیروگاه ها برای حذف اکسیدهای نیتروژن است.

متانول (Methanol) چیست؟

متانول یک ترکیب شیمیایی با فرمول OH3CH بوده و ساده‌ترین نوع الکل است. متانول مایعی سبک، فرار، بدون رنگ و قابل اشتعال است. در اثر سوختن در هوا دی ‌اکسید کربن و آب تولید می‌کند. متانول با شعله‌ای تقریبا بی‌رنگ می‌سوزد. این ترکیب از متابولیسم غیرهوازی گونه‌های زیادی از باکتری ها تولید می‌شود. در نتیجه مقدار اندکی از بخار متانول در جو وجود دارد و پس از چندین روز به‌ وسیله اکسیژن و با کمک نور خورشید اکسید شده به آب و دی‌اکسید کربن تبدیل می‌گردد.
۲CH۳OH + 3O ۲→ ۲CO ۲+ ۴H۲O
کاربرد
– نقش حلال
– سوخت وسایل نقلیه
– ضد یخ
– تولید برق
– تهیه پلاستیک

اتیلن گلیکول (Ethylene Glycol) چیست؟

اتیلن گلیکول یک ماده شیمیایی آلی بدون رنگ، عموما بدون بو، با فراریت اندک، بسیار سمی، ویسکوزیته پایین و جاذب آب در شبکه ی مولکولی با ۲ فرمول شیمیایی C2H6O2 و (CH2OH)2 است. این ماده دارای گروه های الکلی در دو سمت مجاور می باشد. گروه های هیدروکسیل موجود در این ترکیب موجب شده اند که اتیلن گلیکول دارای خواص شیمیایی الکل ها باشد. در واقع ساده ترین عضو دی الکل ها می باشد.
کاربرد
1. به عنوان مایع خنک کننده و عامل انتقال گرما
استفاده عمده از اتیلن گلیکول، به عنوان یک عامل برای انتقال حرارت با روش همرفتی است. به عنوان مثال، این ماده در خودرو و رایانه هایی که سیال سیستم خنک کننده آن ها مایع است به کار می رود. همچنین در کمپرسور های گاز، تهویه مطبوع در سیستم آب سرد، تهویه هوا و پیست های اسکی روی یخ استفاده می شود. در سیستم های گرمایی خنک سازی ژئوترمال، اتیلن گلیکول مایعی است که گرما را از طریق استفاده از یک پمپ گرمایی ژئوترمال انتقال می دهد.
2. ضد یخ
محلول اتیلن گلیکول در آب که با عنوان ضد یخ شناخته می شود یکی از پر مصرف ترین کاربرد های آن محسوب می شود. نوع خالص در حدود 12- درجه سانتی گراد (10.4 درجه فارنهایت) یخ می زند، اما هنگام مخلوط شدن با آب، این محلول در دمای پایین تری دچار یخ زدگی می شود. به عنوان مثال، مخلوطی از 60٪ اتیلن گلیکول و40٪ آب در دمای 49- درجه سانتی گراد یخ می زند.
استفاده از اتیلن گلیکول نه تنها نقطه انجماد محلول های آبی را کاهش می دهد بلکه نقطه جوشش را نیز افزایش می دهد. افزایش دمای جوش به این علت است که اتین گلیکول خالص دارای نقطه جوش بسیار بالاتر و فشار بخار پایین تر نسبت به آب خالص است.
3. تولید پلیمر
در صنایع پلاستیک، اتیلن گلیکول یک ماده ی واسطه مهم برای تولید الیاف پلی استر و رزین است. پلی اتیلن ترفتالات، که در ساخت بطری های پلاستیکی برای نوشیدنی های غیر الکلی و تولید فیلم های بسته بندی کاربرد دارد، از اتیلن گلیکول تهیه می شود. همچنین ماده اولیه برای تولید فایبرگلاس می باشد که در محصولاتی مانند جت اسکی، توپ بولینگ و وان کاربرد دارد.
4. مهار هیدرات ها
به دلیل نقطه جوش بالا و آب دوستی، اتیلن گلیکول یک ماده رطوبت زدای مفید است. به طور گسترده برای جلوگیری از تشکیل هیدرات های گاز طبیعی در خطوط لوله با طول زیاد که گاز طبیعی را از میدان های گازی دور به مکان مورد نظر انتقال می دهند استفاده می شود. اتیلن گلیکول را می توان از گاز طبیعی بازیافت کرد و پس از تصفیه، به عنوان یک مهارکننده ی آب و نمک های معدنی استفاده نمود.

بوتیل گلیکول (Butyl Glycol) چیست؟

بوتیل گلیکول یکی از ترکیبات شیمیایی ارگانیک است که به عنوان حلال و ماده آغازین در سنتزها کاربرد دارد. بوتیل گلیکول از خانواده گلیکول اترها است و خانواده نزدیک اتیلن گلیکول محسوب می‌شود. این گلایکول به عنوان سطح‌ساز (Surfactant) استفاده فراوانی داشته و به علت سمیت کم، ارزان و غیر‌فرار بودن در فلوتاسیون و بسیاری از صنایع دیگر کاربرد دارد.

کاربرد
• به عنوان حلال در تولید جوهرهای چاپ و رنگ های نساجی
• استفاده در فرمولاسیون رزین آکریلیک
• تولید کف آتش نشانی
• تهیه انواع محلول های پاک کننده جوهر
• تهیه محلول های تمیز کننده لاک و رنگ
• تولید محلول های پاک کننده گریس و چربی در صنایع
• استفاده به عنوان نرم کننده و تثبیت کننده روغن هیدرولیکی در صنایع نفت
• تهیه برخی از شوینده های خانگی و صنعتی
• در محصولات مراقبت شخصی

فهرست